Van den Herik

ArtificiaI Intelligence Jaap van den Herik

Een onderwerp waar veel over wordt gesproken, doch waarover weinig kennis bestaat, is ArtificiaI Intelligence. Inmiddels houdt ook de politiek zich bezig met dit fenomeen.

ArtificiaI Intelligence, kortweg AI, bestaat al tientallen jaren en is nu zo actueel omdat de computers zoveel sneller zijn geworden en massa’s data “aankunnen”.  Prof. dr. Jaap van den Herik houdt zich als wetenschapper al bijna 50 jaar bezig met ArtificiaI Intelligence. Voorbeelden van AI toepassingen waarop, onder zijn leiding, promovendi dissertaties schreven zijn: computerschaak, go, en rechtspraak. Op 28 juni gaf hij voor onze Liberale Kring Noordwijk e.o. een presentatie over de mogelijkheden en gevaren van AI.

ArtificiaI Intelligence (AI) staat meer dan ooit is de publieke belangstelling. Sommige zien in AI een uitdaging. Deze uitdaging is te ontdekken waartoe de computer is  staat is. Van het doen van voorspellingen (bijvoorbeeld het weer en de bevolkingsgroei) tot het nemen van beslissingen die tot nu toe door de mens werden genomen. Denk bij dat laatste ook aan de beoordelingen die gemaakt werden bij de uitkeringen die leidden tot de “toeslagenaffaire”. Het fenomeen AI bestaat al tientallen jaren en was vanaf 1960 onderwerp van academisch onderzoek. De computer die zelfstandig beslissingen neemt, is dan ook niet nieuw en speelt al jaren in de financiële wereld een dominerende rol. Hoewel de mens altijd aan de basis staat van de programma’s die de computer besturen, durft niemand meer bij de financiële systemen in te grijpen omdat de gevolgen ervan onvoorzienbaar zijn. In Nederland speelt Jaap van den Herik al tientallen jaren (vanaf midden zeventiger jaren) een prominente rol bij onderzoek naar de mogelijkheden om de computer op allerlei gebieden in te zetten. In één van de vorige bijeenkomsten presenteerde hij de mogelijkheden van de inzet van de computer bij de Rechtspraak. In de komende bijeenkomst zal Jaap zijn visie geven op AI in bredere zin. De volgende vragen passeren de revue: (1) In hoeverre is AI gevaarlijk en kunnen computers de rol van de mens bedreigen? (2)  Hoe kan optimaal gebruik worden gemaakt van de kansen die AI biedt? (3) In hoeverre kunnen ongewenste gevolgen van  beslissingen gevoed door AI worden voorkomen?  (4) En zo ja hoe dan (regelgeving, toezicht op toepassingen) en door wie (EU, mondiaal, …)?

Jaap van den Herik studeerde in 1974 cum laude af als wiskundige aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In 1975 werd hij assistent professor aan de Technische Universiteit Delft. In 1983 promoveerde hij er  op het proefschrift “Computerschaak, schaakwereld en kunstmatige intelligentie”. Hij was van 1987 tot 2008 hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht. Van 2008 tot 2015 was hij professor aan de Universiteit van Tilburg met als belangrijkste kennisgebied ArtificiaI Intelligence. Vanaf 1988 is hij verbonden aan de Universiteit Leiden als hoogleraar Recht en Informatica aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid.